ابوالقاسم لاهوتی

ابوالقاسم لاهوتی یکی از شناخته ترین شاعران فارسی گوی مبارز سده بیستم است که تمام آثار و فعالیت های ادبی خود را در راه منافع مردم صرف کرد و شعر را ابزاری در خدمت به آنان قرار داد. در این مقاله ضمن ارائۀ شرح حال مختصری از لاهوتی، به فعالیت های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی او در هردو کشور ایران و تاجیکستان پرداخته شده است. اشعار لاهوتی در بیداری و خودشناسی مردم ایران و تاجیک نقشی بسیار مهم دارد. وی با شعرهای انقلابی خود نظم انقلابی ایران را بنیاد نهاد و یکی از سردفتران نظم شوروی تاجیک شد. او از روزی که به تاجیکستان قدم نهاد، تقدیر خود را به تقدیر خلق تاجیک و ادبیات شوروی تاجیک پیوند زد. لاهوتی در سال 1925م به عنوان اولین مدیر نشریات دولتی تاجیکستان تعیین شد. او در تأسیس و رشد دیگر ساختارهای فرهنگی نیز سهم بسزا داشته و به عنوان معاون وزارت معارف تاجیکستان و شاعر نامی و خادم اجتماعی با دلسوزی تمام به کار مکتب و معارف پرداخته و برای بهتر شدن وضع کتاب های درسی و آموزش و تربیت دانش آموزان جدّ و جهد زیادی کرده است. فعالیت انقلابی استاد لاهوتی را از ایجادیاتش و ایجادیاتش را از فعالیت انقلابی اش جدا کردن امکان ناپذیر است. در ادبیات فارسی زبانان شاعری وجود ندارد که مسئله های روزگار تلخ رنجبران ستم کشیده را تا این اندازه وسیع و عمیق و با توجه تمام تصویر کرده و مقام بزرگ آن ها را در اجتماع نشان داده باشد.